Het griepseizoen is in volle gang, en dit leidt in de herfst- en wintermaanden tot een hoge uitval van personeel. Om dit te voorkomen, zetten sommige bedrijven speciale maatregelen in, zoals het aanbieden van een verzuimbonus. Deze bonus, ook wel bekend als een aanwezigheids- of vitaliteitspremie, beloont werknemers die het hele jaar door gezond blijven en zich niet ziek melden. Het doel van de bonus is om medewerkers te motiveren minder snel en vaak verzuim op te nemen.
Risico’s
Werkgeversvereniging AWVN bevestigt dat bepaalde bedrijven een verzuimbonus aanbieden, al gebeurt dit volgens hen op beperkte schaal. Een woordvoerder licht toe: “Er kleven risico’s aan deze maatregel. Werknemers kunnen bijvoorbeeld besluiten toch te komen werken ondanks ziekteverschijnselen, waardoor de kans op verdere besmetting toeneemt.” Bovendien brengt ziekteverzuim aanzienlijke kosten met zich mee voor bedrijven, waardoor de motivatie voor een verzuimbonus toeneemt.
Ook het risico op ongelukken kan toenemen bij ziek werkend personeel, vooral in beroepen met fysiek zwaar werk of waar met machines wordt gewerkt. “Een vermoeide of zieke medewerker loopt een groter risico op ongevallen op de werkvloer,” aldus de woordvoerder.
Ziekteverzuim sterk gestegen in september
Uit recente cijfers blijkt dat het ziekteverzuim in september aanzienlijk is gestegen ten opzichte van augustus. De grote arbodienstverleners registreerden in september 67 procent meer ziekmeldingen dan in de maand ervoor, met gemiddeld 60 op de 1.000 werknemers die zich ziek meldden, in tegenstelling tot 36 op de 1.000 in augustus. Vooral in de sectoren onderwijs en zorg, waar personeel veelal binnen werkt, steeg het aantal verzuimmeldingen fors. Het totale verzuimpercentage lag afgelopen maand op 4,6 procent, een toename ten opzichte van 4,2 procent in augustus.
Verzuimbonus
Bedrijven zetten verzuimbonussen vaak in om kortdurend verzuim te beperken, zoals in gevallen van milde verkoudheid of een ‘katerverzuim’ na het weekend.
Een verzuimbonus is juridisch toegestaan in Nederland, mits deze aan bepaalde voorwaarden voldoet om discriminatie en ongelijke behandeling te voorkomen. De wetgeving biedt bedrijven de ruimte om verzuimbeleid in te stellen, waaronder bonussen voor aanwezigheid, maar stelt wel dat de regeling zorgvuldig moet worden uitgevoerd om rechtmatig te blijven.
Voordelen van een verzuimbonus
- Lagere verzuimcijfers: Een verzuimbonus kan personeel stimuleren om minder vaak en snel ziek te melden, wat kan leiden tot een lager ziekteverzuim binnen het bedrijf.
- Verhoogde productiviteit: Door een hogere aanwezigheid van personeel kan de productiviteit toenemen, wat positieve gevolgen kan hebben voor het bedrijfsresultaat.
- Betere planning: Wanneer werknemers minder verzuimen, kan een bedrijf effectiever en consistenter plannen, zonder onverwachte onderbezetting door afwezigheid.
- Gezondheid en welzijn: Bedrijven kunnen werknemers aanmoedigen om bewuster om te gaan met hun gezondheid, wat in het algemeen een gezonder personeel kan bevorderen.
Nadelen van een verzuimbonus
- Risico op ziek werken: Werknemers kunnen geneigd zijn om toch te komen werken wanneer ze zich eigenlijk niet fit voelen, uit angst hun bonus te verliezen. Dit kan leiden tot ziekteverspreiding op de werkvloer.
- Verhoogd risico op ongelukken: In fysieke beroepen kan ziek werken tot ongelukken en blessures leiden, vooral wanneer medewerkers onder invloed zijn van medicijnen of minder alert zijn.
- Discriminatierisico: Mensen met een chronische aandoening of een verhoogde kans op ziekte kunnen onbedoeld worden uitgesloten van de bonus, wat mogelijk discriminerend kan zijn en juridische problemen kan opleveren.
- Korte-termijn focus: Het kan werknemers aanmoedigen om verzuim alleen uit te stellen, wat op lange termijn juist kan leiden tot meer langdurig verzuim en gezondheidsproblemen.
Juridische aandachtspunten
Bij het invoeren van een verzuimbonus moeten bedrijven zich houden aan de Nederlandse Arbeidsomstandighedenwet en andere relevante wetgeving. Juridische zorgvuldigheid vereist onder andere:
- Gelijke behandeling: De bonusregeling mag geen werknemers uitsluiten op basis van chronische aandoeningen of handicaps, wat kan worden gezien als discriminatie.
- Heldere communicatie: Bedrijven moeten transparant zijn over de voorwaarden en verwachtingen rondom de verzuimbonus, zodat werknemers goed geïnformeerd zijn over de regeling.
- Afweging van risico’s: Werkgevers dienen de risico’s, zoals de kans op ziekteverspreiding en ongevallen door ziek werken, mee te nemen in hun besluitvorming.
Door de voordelen en nadelen goed af te wegen en juridisch advies in te winnen, kunnen bedrijven beoordelen of een verzuimbonus in hun situatie passend en effectief kan zijn.